Minimalist Yaşam Önerileri

Hayatta bazı ritüeller var. Mevsim geçişindeyiz ve yazlıkları kaldırıp kışlıkları çıkartmak benim için o ritüellerden birisi. Bu yıl ise sadece dolabımı düzeltmekle yetinmeyip sadeleşmeye ve hafiflemeye karar verdim. Minimalizm nedir, kapsül gardırop , sadelik gibi konulara yöneldim. Ve minimalizm yolunda adımlar attım. Yazımda minimalist yaşam için bazı notlar ve önerilere yer vereceğim.

Bir aydır hemen hemen hiç aksatmadan her gün yoga yapıyorum.Fakat şunu fark ettim, yoganın felsefi düzeyine epey uzağım.  İstanbul gibi kargaşası yüksek bir şehirde yaşamak, refah düzeyi düşük bir ülkenin vatandaşı olmak; çevremizdeki insanların tüm negatif enerjisi, siniri, mutsuzlukları, şikayet ve söylenmeleri; stresli ve koşturmacası bol bir iş hayatında günün neredeyse tamamını harcamak sakin ve pozitif kalmanızı zorlaştırıyor.

Ama bu felsefenin içine sızabilmek için bütün şartların olgunlaşmasını beklersem, bir ömür beklemem gerekecek gibi gözüküyor. Bu sebeple en azından elimde olan bazı şeyleri değiştirmeye karar verdim. Belki de şartları olgunlaştırmak için önce yeterli adımı atmam gerekiyor.

Sevdiğim ritüellerden birisi de yeni yıla girerken kararlar almaktır. Ama bu kez yeni yılı bir motivasyon tarihi olarak kullanacağım. Önümüzdeki iki ay boyunca hayatımdaki bazı şeyleri sadeleştireceğim ve hafifleyeceğim. “İki ay çok uzun değil mi” diye soracak olursanız, benim için az bile. Gelelim planlama kısmına;

Adım Adım Minimalist Yaşam

• Gözden çıkaracağım şeyler için kendime soracağım sorular şunlar;

1. Bu eşyayı son 1 yılda hiç kullandım mı?
2. Bu eşya bana iyi bir şey hissettiriyor mu?
3. Bu alana baktığında ruhunu boğan bir düzensizlik ve karmaşa var mı?

• Ben yola çıkarken gözden geçireceğim konuları kategorize etmeye karar verdim. Aşağıda bu kategorilere tek tek değineceğim.
• Kıyafetler: Tek başıma yaşamadığım için evde minimalize edeceğim temel kısım kendi odam, diğer alanlara pek fazla dokunmayacağım.  5 yıldır her yazlık/kışlık dönemi çıkarttığım; ama bir kez bile giymediğim, sadece yıpranmadığı için vermeye kıyamadığım ne var ne yoksa ayırdım.  Sevmediğim, bana iyi hissettirmeyen her şeyi ayırdım.
• Takılar: Minimalist yaşam için yıpranmış olanlar temizlenecek.
• Makyaj ve bakım malzemeleri: Hiç kullanılmayan ve kullanılmayacak ürünler, ojeler, bitmiş ama atılmaya kıyılamayan kutular ıvırlar zıvırlar.
• Koleksiyonlar: Buraya kadar çok iyidik de burası biraz iç sızlatabilir gibi; ama gittiğim her ülkeden aldığım kar küreleri, kutularda duran oyuncaklar vs. büyük ölçüde ayıklanacak. (tamam çok büyük ölçüde olmayabilir. 🙂 )
• Hediyeler: Bana iyi hissettirmeyen kişilerin aldıkları tüm eşyalar kapının dışına konacak.
• Kitaplar: Sabun köpüğü olanlar, nitelik taşımayanlar, alıp da sevmediklerim, tekrar göz atmayacaklarım vs. hepsi gidecek.
• Defterler, kalemler vs.:  Yazı bir insanın deşarj ve meditasyon yöntemi olunca bu konuda da ayıklanma ihtiyacım var. Özellikle şirket ajandaları vs. sevmediğim ne kadar defter varsa, yazmayan kalem varsa bye bye.
• İşyerindeki eşyalarım:  Daha önce işyerindeki masamı kişiselleştirdiğim ve bir ton eşya ile doldurduğum da oldu, çok sade kullandığım da. Şu an ikisinin ortası bir durumda; ama hiç kullanmadığım sürahi, hiç açıp bakmadığım defterler, kitaplar vs. hepsi gidecek. Kesonum zaten Allah’a emanet. İçinde yumuşatıcı bile var.(ciddiyim:) ) O da temizlenecek.
•  Telefon: Çok faza uygulama indiren ya da kullanmadığım uygulamayı tutan birisi değilim; ama gereksizler gözden geçirilip silinecek.
• Fotoğraflar: En gözümde büyüyen şeylerin başında geliyor. Telefon ve bilgisayardaki tüm fotoğraflar gözden geçirilecek, gereksiz olanlar silinecek.
• Bilgisayar: İşyeri bilgisayarımda mail folderları(bu ilk yapmam gereken iş sanırım), masaüstü ve dosyalar temizlenecek.
• Sosyal Medya: Sadece İnstagram ve whatsapp’ı aktif kullanıyorum. Şimdilik sosyal medya kısmı en son el atacağım kısımlardan birisi.
• Ayakkabılar/Montlar/Çantalar: Kıyafetleri yazdım, ama bunlar da araya kaynamasın diye ayrı bir parantez açıyorum. Sizin de çarenize bakacağım. 🙂
• Ivır zıvırlar, süs eşyaları vs. : Minimalist yaşam için hepsi gözden geçirilip gereksiz olanlar sepetlenecek.
• Gıdalar: İşin en zor kısımlarından birisi bu. Odama, iş yeri masama gereksiz şeyler koymuyorsam, mideme de koymayacağım. En azından bu kadar kontrolsüz değil. Bir anda olmayacaktır; ama iki ay güzel bir süre.
• Sosyal çevre: Sevmediğim insanlarla pek görüşmediğim için bu kısım da şu an en sonda kalan maddelerden birisi.

Minimalist Yaşam İçin Yapılacaklar

1. Toplamda 16 kategori yazdım. 8 hafta boyunca her hafta iki kategori seçerek günlük 15-25 dakika vakit ayırarak ayıklamam gereken şeyleri ayıklayacağım.
2. Her sabah uyandığımda kendime minimalizm için bir hedef belirleyip, her akşam gözden geçireceğim.
3. Günlük harcamalarımı yazacağım.
4. Tükettiğim gıdaları yazacağım.
5. İhtiyaçlarımı ve almayı planladığım şeyleri yazacağım.

Ve daha sonra bu yazıyı editleyeceğim.(editledim: Biraz aşağıya inip Minimalist Yaşam Z Raporunu okuyabilirsiniz)

Minimalizm Önündeki Engeller

Minimalist yaşam konusunda bizi engelleyen duygu ve düşünceler neler?

https://zenhabits.net sitesine göre birkaç faktör var;

Güvenlik

Alışveriş yapmak insanlara kendisini güvende hissettiriyor. “Başıma bir felaket gelse bile aldıklarıma sahibim” düşüncesi oluşuyor. Zen habits’te bu cümleyi okuduğumda güldüm; çünkü bütçesine bakmadan deli gibi harcayan bir tanıdığım geçmiş zamanda birebir bu cümleyi kurmuştu. Güven duygusunu içsel olarak yaşamak gerekli. Korkuya müdahale etmeden meditasyon yapmak, kendini ve hayattaki seçeneklerini geliştirmek pek çok durumda hayatta ve güvende kalabilmemizi sağlayacaktır. Böylelikle tüketime odaklanarak borç içinde kalmamıza gerek olmaz.

Onay

Pek çoğumuz diğer insanları etkilemek adına güzel şeyler satın almaya çalışıyoruz. Genellikle bunu kendimiz de kabul etmiyoruz, ama çoğu zaman yaptığımız alışverişin temelinde başkalarının onayını alma isteği, bulunduğumuz çevrede kabul edilme isteği yatıyor. Peki ya sadece kendi onayımız yeterli olsa? Söylemesi uygulamasından daha kolay, ancak dışarıdan onay aramayı bırakırsak kendimizi onaylama gücü içimizde var olan bir durum. Kendiniz için iyi şeyler yapın ve kendinizi tam da olduğunuz kişi olarak sevin.

Rahatlamak

Bir şeyler satın almak, stresli olduğumuzda yemek yemek gibi kendimizi rahatlatmanın yollarından biri olabilir. Kendimizi rahatlatmak için pahalı bir kıyafet, güzel bir ayakkabı veya kullanışlı mutfak aletleri satın alabiliriz. Bunda yanlış bir şey yok, fakat bu alışkanlığı kazandığımız zaman bu eşyalara bizi rahatlatacak gücü vermiş oluyoruz. Kendimizi eşyalara bağımlı kalmadan rahatlatma gücüne sahibiz ve bunun farkına varmalıyız. Doğada yürüyüşe çıkarak, kendimize sevgi göstererek, yorgun ve stresliyken dinlenerek, yaşamda sevinç yaratarak ve bularak, başkalarını ve hayatı severek…

Kimlik ve Değer

Bazen sahip olduğumuz eşyaların bize kimlik ve değer duygusu kattığına inanırız. Sahip olduğumuz ödüller, plaketler başarmış hisetmemizi sağlar, bir sörf tahtasına sahip olmak bizi açık havada hissettirir, çok sayıda kitabının olması zeki ve entelektüel hissettirir. Ancak gerçek şu ki kendimiz hakkında hissettiklerimiz nesnelerden kaynaklı değil.

Hatıralar

Bazen eşyalar ile vedalaşamayız, çünkü hepsi bazı anıları ve onları bize veren insanların sevgilerini temsil eder. Ama hatıralar nesnelerden kaynaklı değil. Zihnimizde ve hafızamızdalar. Basit bir dijital fotoğraf bize anıları hatırlatabilir. İnsanların sevgisi eşyalarda değil.

Umut

Hiç kullanmadığımız spor ekipmanlarımızı tutarız çünkü gelecekte birgün spor yapacağımızı ve onları kullanacağımızı umut ederiz. Okumadığımız onlarca kitabı tutuyoruz, çünkü birgün okuyacağımızı düşünüyoruz. Hayatımızda umut ve arzularımızı temsil eden onlarca nesne var(satranç, kamp eşyaları, kek ve pastacılık aletleri vs.) Geleceğe güven duygusu için bu umuda ihtiyacımız yok. Şu an tam da olması gerektiği gibiyiz. Elbetteki bazı eşyaları yakın gelecekte bir şeyler planlıyorsak saklayabiliriz. Fakat hayali bir umut dünyası için kendimizi kandırmamıza gerek yok. Bu tip eşyalarla vedalaşmalı, gitmelerine izin vermeliyiz.

Mutluluk

Ve son olarak tabii ki mutluluk. Nesnelerin bize mutluluk vermesi beklenir. Yeni bir blender bizi sağlıklı ve formda tutacaktır, yeni bir kıyafet kendimizi harika ve kendinden emin hissettirecek, yeni bir çanta kendimizi daha iyi hissettirecek, yeni bir kitap bize neşe ve içgörü verecek. Bunlar doğru olabilir. ancak sonuçta ortaya çıkan mutluluk aslında eşyalardan kaynaklı değil. Multluluk da diğer pek çok duygu gibi içsel bir duygu. Ve nesnelerin verdiği mutluluk hissi çok geçici. Bizi bir alışverişten diğerine sürükleyebiliyor.

Mutluluğu, güven duygusunu, onaylanma ihtiyacını, yeterlilik hissini dış faktörlere(insanlar ya da sahip olduğumuz eşyalara vs.) bağladığımızda hayatı olduğundan daha zor hale getiriyoruz. İçe yönelmedikçe, kendimizi ve yaşamımızı olduğu gibi kabul etmedikçe, biz kendimizi yeterli hissedip onaylamadıkça, kendimize sevgi duymadıkça bir şeyleri yoluna koymak çok zorlaşıyor. Sürekli kendimizi sabote eder şekilde, yetersizlik hissiyle sahip olma arzusunu besleyebiliyoruz.

Minimalizm sadece bir moda ya da popüler bir durum değil, aynı zamanda hayatı daha sakin ve dengede yaşamak için farkına varmamız gereken bir olgu.

Minimalist Yaşam Z Raporu

Ekim sonunda kışlıkları çıkartırken minimalizm ile ilgili bir şeyler yapmaya karar verdim ve yukarıdaki yazıları yazdım. Sıra geldi nelerin değiştirdiğini aktarmaya.

Minimalist yaşam için başaramadığım, yapmayı ertelediğim eylemler olduğu gibi; büyük keyifle yaptığım, terapi gibi hissettiren, başardığım eylemler de oldu.

Kategorilere göz atarsak;

• Kıyafetler: Yazımı yazdığım gün zaten kışlık kıyafetlerimde büyük bir temizlemeye girişmiştim. Hala eksik bir iki kategori var.(çoraplar gibi)  Ama genel olarak şu an sade bi dolaba kavuştum. Tüketim konusunda da daha bilinçli hale geldiğimi düşünüyorum. İndirimde iş için iki elbise ve bir etek dışında kıyafet almadım.
• Takılar: Yıpranmış takılarımı temizleyecektim. Büyük ölçüde temizledim; fakat hala el atılması gereken takılar var.
• Makyaj ve bakım malzemeleri: Kullanılmayanlar ayrıştırıldı.
• Koleksiyonlar: Kar küresi koleksiyonum, seyahatlerde topladığım ıvır zıvırlar(turist infolardan alınan haritaları bile biriktiriyordum), kutulara kaldırılmış pek çok plastik animasyon karakterleri her biri ayrıştırıldı.
• Hediyeler: Bana iyi hissettirmeyen kişilerin aldıkları tüm eşyalar kapının dışına konacaktı. Bunu keyifle yaptım zaten; ama hala gözüme çarpan şeyler oluyor. Onlar da def edilecek.
• Kitaplar: Sabun köpüğü olanlar, nitelik taşımayanlar, alıp da sevmediklerim, tekrar göz atmayacaklarım vs. hepsi ayrıştırıldı. Fakat atıl bir odada duruyorlar. Onları en yakın kitap kumbarasına bırakacağım; ama henüz üşenmekten vakit ayırmadım.
• Defterler, kalemler vs.:  Özellikle şirket ajandaları vs. sevmediğim ne kadar defter varsa, yazmayan kalem varsa ayrıştıracaktım. Bunu ilk gün yaptım ve geriye sadece kullanacağım defterler kaldı.
• İşyerindeki eşyalarım:  İş yeri masamı, dolap ve çekmecemi tamamıyla toparlayıp sadeleştirdim.
•  Telefon: “Çok faza uygulama indiren ya da kullanmadığım uygulamayı tutan birisi değilim; ama gereksizler gözden geçirilip silinecek.” yazmıştım, hepsi silindi. Not tutmayı çok sevdiğim için telefonumda bir sürü gereksiz not da vardı. Onları da sadeleştirdim.
• Fotoğraflar: “En gözümde büyüyen şeylerin başında geliyor. Telefon ve bilgisayardaki tüm fotoğraflar gözden geçirilecek, gereksiz olanlar silinecek.” yazmıştım. Bilgisayardaki fotoraflara dokunmadım bile. Telefonumda ise 5000’den fazla fotoğraf vardı. Sadece birkaç saatimi bu konuya ayırdım. En baş belası konum bu galiba.
• Bilgisayar: “İşyeri bilgisayarımda mail folderları(bu ilk yapmam gereken iş sanırım), masaüstü ve dosyalar temizlenecek.” yazmıştım. Bu da başarıyla uygulamaya geçtiğim eylemlerden biri oldu. İşimde de bir nebze hafifletici bir etkisi oldu bu eylemin.
• Sosyal Medya: “Sadece İnstagram ve whatsapp’ı aktif kullanıyorum. Şimdilik sosyal medya kısmı en son el atacağım kısımlardan birisi.” yazmıştım. 2019 kararlarım arasında uyandıktan sonra 2 saat, uyumadan önce 1 saat sosyal medya kullanımını bırakmak var.
• Ayakkabılar/Montlar/Çantalar: Ayakkabılara henüz el atamadım.
• Ivır zıvırlar, süs eşyaları vs. : “Hepsi gözden geçirilip gereksiz olanlar sepetlenecek.” yazmıştım. Sade bir odaya kavuştuğumu söyleyebilirim.
• Gıdalar: Maalesef minimalizm sürecinde beni en zorlayan şey mideme koyduklarım. Bu konuda tam bir “sıfır” verebilirim kendime. 2019 için çok güzel planlarım var.
• Sosyal çevre: “Sevmediğim insanlarla pek görüşmediğim için bu kısım da şu an en sonda kalan maddelerden birisi.” diye yazmıştım öyle de devam ediyor.

Minimalizmin Zorlukları

• Benim blogumda bile otomatik reklamlar mevcut. Gözümüzü nereye çevirsek reklam ve artık internet dünyası çok zekice çalıştığı için karşınıza ilgi alanlarınıza göre, daha önce giriş yaptığınız sitelere göre reklam çıkıyor. Ve direnmek çok güç.
• Çevre faktörü de çok etkili. Black friday, büyük yeni yıl indirimi gibi kampanyalarla çevrenizdeki insanlar çıldırmışa dönünce sizi de o akımın içine çekmek isteyebiliyorlar. Karşı koymak kolay değil.
• İşin felsefesinde zorlanıyorum. O sanırım hemen başarabileceğim bir şey değil.

Olumlu Gelişmeler Neler?

• Çevreye karşı farkındalığım yükseldi. Nerde kıyafet kumbarası var, nerde kitap kumbarası var dikkat etmeye başladım.
• Benim kararlarıma paralel şekilde belediye haftada iki gün geri dönüşüm atıklarını toplamaya başladı. Özellikle ablamın bu konudaki kararlılığıyla artık atıklarımızı plastik/kağıt ayırmaya başladık. Bu bilinç de beni mutlu ediyor.
• Kendime bir “alınacaklar” listesi oluşturdum. Bilinçsiz tüketimin biraz olsun önüne geçmeye çalışıyorum. Ama sanırım para hala elimde tutmaya çalıştığım bir kavram olmadığı için tüketmeye ve harcamaya meyilli bir insanım.
• Yaratıcı yönüm gelişti. 🙂 Komşularımız için “tüketme türet” kavramından yola çıkarak yılbaşı hediyeleri düşündüm. Ve meşe ağacının tohumlarını topladım. Kısa süre içinde hediye paketleri haline getirip nasıl ekildiklerini yazarak kapılarına bırakacağım.

Aşağıdaki yazılar da ilginizi çekecektir;

• Dijital Minimalizm Kitabı
• Kapsül Gardırop
• Başarılı İnsanların Kapsül Gardırop Tercihindeki 7 Sebep
• Marie Kondo KonMari Yöntemi

Soru ve görüşleriniz için; İletişim sayfasından ya da yorum kısmından bana ulaşabilirsiniz.