Hepimiz zaman zaman bir şeyleri erteleriz; doktor randevusunu, para biriktirmeyi, yapılması gereken işleri, evi temizlemeyi, sevdiklerimizi aramayı… Örnekler çoğaltılabilir. Fakat bu erteleme hastalığı bazılarımız için ciddi bir hayat sorunu haline gelir. Özellikle de hem erteleyip hem de yapmadığınız işler sebebiyle suçluluk, stres, kaygı duymaya devam ediyorsanız(ben öyleyimdir); mantık dışı bir döngüye girmiş oluyorsunuz. Ya ertele ve rahat ol ya da erteleme yap gitsin!
Ben de bugünkü yazımda ertelemeyi yenmek için 5 öneriye yer vereceğim. Aynı zamanda ertelemenin sebeplerinden de bahsedeceğim.
Yazı İçeriği
Bu Bilgi İleride Ne İşimize Yarayacak?
Okul çağlarında teorik derslerde illa ki şu cümleyi duymuşsunuzdur; “bu bilgi ileride ne işimize yarayacak?”
Fizik prensiplerine bakalım;
“Duran bir cisme bir kuvvet etki etmedikçe cisim yine hareketsiz kalır.” “Cisimlerin üzerine etki eden kuvvetlerin olmaması durumunda cisimlerin durumlarını koruması maddenin bir özelliği olarak alınır ve buna eylemsizlik denir.”
Hayatın sırrı fizik dersinde gizliymiş meğer.:) Uyuşukluk, tembellik, üşengeçlik, mızmızlık bu eylemleri çoğaltıyor. Bunların yerine hareket ve enerjiyi tercih ettiğinizde ise olumlu etki ve eylemler çoğalacaktır.
Dinlemeyi delicesine sevdiğim Oprah Winfrey podcastleri şu cümle ile başlar; “kendinize vereceğiniz en değerli hediye zamandır.” Dürüstçe sorulması gereken bir soru zamanınızı ne kadar verimli kullanıyorsunuz?
Hepimizin bir potansiyeli var, zekamız ve geliştirebileceğimiz yeteneklerimiz var. Bunun ne kadarını hayatımıza yansıtabiliyoruz? Ertelediğimiz konuların % kaçını verimli hale getirirsek hayatımızı değiştirebiliriz? İç sıkıntımızın % kaçı ertelediğimiz işler ile ilgili? Belki de çözüm daimi olarak harekete geçmektir?
Ertelemenin 5 Sebebi
1)Acil Olmayan İşler
Bebeğiniz ağlıyorsa ya da teslim tarihi belli olan bir işiniz varsa ertelemeniz çok mümkün değil. Fakat evi toplamak, emeklilik için birikim yapmak gibi konular ertelemeye çok açık işler. Bu noktada Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı yazısında daha detaylı yer verdiğim bir içeriği ekleyeceğim;
Zaman yönetiminde 4 temel kısım vardır;
- Acil ve önemli işler(krizler, çözüm bekleyen sorunlar)
- Acil olmayan ama önemli işler(yetenekleri geliştirmek, yeni fırsatları görmek vs.)
- Acil ve önemsiz işler(hemen cevaplanması gereken bir mail vs.)
- Acil ve önemli olmayan işler(bazı telefon görüşmeleri, ıvır zıvır işler)
Genel olarak ikinci kısmı yani acil olmayan; ama önem arz eden işleri erteliyoruz. Bu da hayatımızı bir noktadan daha iyi bir noktaya taşımamıza engel oluyor.
2)Nereden Başlayacağını Bilmemek
Tez yazmak gibi zamana yayılması gereken uzun vadeli süreçlerde kişi nereden başlayacağını bilemediği için günlerini Netflix izleyerek ya da daha önemsiz işlerini halledip to-do listine tik koyarak geçirebiliyor. Fakat bu durum içeride büyüyen bir suçluluk duygusu ve korkuya sebep olur.
Temel prensip sadece ilk adımı atmak. Kendinize günlük sadece 25 dakika “o konu” üzerinde çalışma hedefi koyduğunuzda birkaç gün içinde başladığınız noktadan daha ileriye gitmiş olacaksınız. Ve hangi adımları atmanız gerektiği kafanızda daha iyi şekillenecek.
3)Başarısızlık Korkusu
Mükemmellik algısı da zaman zaman erteleme konusundaki en büyük etkenlerden birisi. Sürekli şartların olgunlaşmasını bekleriz, kafamızda planlarız, araştırma düzeyinde bırakırız. Mükemmel olması için bekleseydim şu an bu siteyi açmamış olurdum. Çünkü hiçbir zaman mükemmel olmuyor.
Bu öz değer ile ilgili bir konu. Bir işte başarısız olmak bizi sadece o işte başarısız yapar. Değersiz, kötü, aptal ve tümüyle başarısız yapmaz. İkisinin ayrımına varmak gerekir.
4)Baskı Altında Daha İyi Çalışmak
Bu maalesef beni en iyi anlatan kısım. Bütün okul hayatım boyunca sınava son gün çalışanlardan oldum. Uzun vadeli sınavlar hiçbir zaman benlik değildi. İş hayatında da hala bunun etkisinden çıkmış değilim.
Araştırmalar bu konuda olumlu bir noktayı da ortaya koyuyor, yumurta kapıya dayanınca çalıştığınızda başka hiçbir çareniz olmadığı için yüksek adrenalin salgılayıp, üst düzeyde odaklanma sağlayabiliyorsunuz. Bu durumda belki normalde 1 haftada sağlayamayacağınız verimi bir günde sağlayabiliyorsunuz.
5)Yapmayı İstememek
Sanıyorum hepimizin elinin gitmediği bazı işler vardır. Kimimiz sorumluluğu ele alır ve istemese de o işi yapar, kimimiz ise ertelemeyi seçer. Ertelemenin belki de en basit ve doğal sebebi; istememek.
Ertelelememek İçin 5 Basit Öneri
1)İşi Küçük Parçalara Böl
Uzun bir mail hazırlaman gerekiyorsa sadece ana maddeleri çıkar, egzersiz yapman gerekiyorsa sadece spor kıyafetlerini giymekle başla ve kapının dışına adımını at. Mutfağı temizlemen gerekiyorsa işe sadece bir dolap ile başla.
2)O İşi Yap Ya Da Hiçbir Şey Yapma
Bu yönteme göre kendinize iki opsiyon vermenizi gerekiyor. Ya ertelediğin işle uğraş ya da hiçbir şeyle uğraşma. Örneğin 1 saat ders çalışman gerekiyor; fakat çalışmamaya karar verdin. “O zaman telefonunla, televizyonla vs. ilgilenme ve hiçbir şey yapmadan dur.” Bu şekilde bir iki kez durabilirsin; ama sonra eylemi yapmak daha iyi bir tercih olur mottosunu benimsiyor.
Çünkü kendimize daha eğlenceli alternatifler yarattıkça işe başlamamız pek mümkün olmuyor.
3)Ödül Prensibi
Bu prensip yapmayı sevdiğiniz şeyler için bir şart koymanızı ve sadece o şart dahilinde yapmanızı öneriyor. Örneğin podcast dinlemeyi seviyorsan, sadece sporda dinleme şartı koy. Tatlı yemeyi seviyorsan sadece 40 dakika İngilizce çalıştığın günler ye vs.
4)Beş Saniye Kuralı
Mel Robbins‘in videolarında izlemiştim, -sabah alarmın çaldığında 5 kere ertelemek yerine “5’ten geriye sayıyorum 0 olduğunda kalkacağım” de ve saymaya başla- önerisi mevcut.
Bu benim de günlük hayatımda kullanığım bir yöntemdir, “tam 10 dakika sonra başlayacağım.”, “saat x olsun başlayacağım.” şeklinde…
5)İki Dakika Kuralı
Bu prensibi 2 Dakika Kuralı yazısında ayrıca yazdığım için uzun uzun değinmeyeceğim. Temel olarak “bir iş bitirmek sadece 2 dakikanı alacaksa hemen yap kurtul” diyor aslında. Ben genelde özellikle maillerde bazı basit mailleri çok ertelerim. Bu tip şeyleri ertelemek dünyanın en gereksiz eylemsizliği. Seyahatten döndüğünde valizi boşaltmak, işten/okuldan eve geldiğine kıyafetleri yerine koymak… Yap kurtul işte…
***
Yazımı noktalarken daha önce de yazdığım verimli bir öneriden bahsedeceğim; güne başlarken gününüzü planlayın.(Bu konuda Benjamin Franklin yazısı da faydalı olacaktır) Ve yapılacaklar listenizde ıvır zıvır işlerden önce o gün tamamlanması gereken 3 önemli görevi yazın.(üç şart değil sadece bir görev de yazabilirsiniz) Bu görevi yazarken başta bahsettiğim acil-önemli dengesini ve büyük resmi göz önünde bulundurun.
5-4-3-2-1-0 Just do it!
Kaynaklar:
- https://www.psychologytoday.com/us
- https://www.dansilvestre.com/blog/
- success.com
- Youtube: Madd D’Avelia ve Mel Robbins
Soru ve görüşleriniz için; İletişim sayfasından ya da yorum kısmından bana ulaşabilirsiniz.