Mutluluğun Kitabı

Şu aralar “Mutluluğun Kitabı” isimli bir kitap okuyorum. Bu kitap için ruhani lider Dalai Lama (Dalay Lama) ve Başpiskopos Desmond Tutu bir haftalığına Dharamsala’da bir araya geliyor; genel olarak mutluluk ve hayat üzerine derinlemesine bir sohbet gerçekleştiriyorlar. Kitap arada durup düşünmemi, arada bazı kavramları daha detaylı inceleme isteğimi doğurdu. İki bilge kişinin kendi bakış açılarıyla acı, ıstırap, huzur, mutluluk, neşe gibi kavramları ele alması, örnekler sunması sık bulunmayacak bir nimet.

İkisi de çok matrak, birbirlerine sürekli sataşan ama bundan karşılıklı keyif alan, farklı inanışlara mensup olsalar da pek çok ortak noktanın tadını çıkaran, hoşgörülü ve kendi zaaflarını konuşmaktan çekinmeyen insanlar.

Güncelleme: Maalesef Desmond Tutu 26.12.2021’de vefat etti. Kitapta babasıyla ilgili anlattıkları içimde çok yer etmişti.

Mutluluğun Kitabı-Huzurun Ve Sevincin 8 Şartı

1)Bakış Açısı

“Hayattaki her olay için birçok farklı bakış açısı vardır. Aynı olaya daha geniş bir bakış açısıyla baktığınızda endişe ve kaygı hissiniz azalır.”

Geçmişte yaşadığım bazı sıkıntı veren tecrübelerde bir yerden çok kötü bir yere savrulmuşum gibi hissettiğim oldu. Dönüp baktığımda bugünkü seçimlerimde, kendimi tanımamda bu tecrübelerin etkili olduğunu görüyorum. Ki kendi hayatlarımıza geniş bir açıyla baktığımızda hepimiz görürüz.

Daha güzeli, olayı yaşadığın esnada sana iyi gelebilecek ihtimalleri hissetmektir. Olayın dışına çıkmak, daha geniş bir çerçeveye oturtmak gerekebilir. İlerleyen maddelerde yer alan “kabul etme” başlığı bu konu ile ilintili.

İlginizi çekebilir; Bakış Açısını Değiştirmek İçin 8 Öneri

2)Tevazu

Mutluluğun Kitabı huzurun ve sevincin 8 şartından biri olarak tevazuyu gösteriyor.

Hiçlikten geliyoruz ve hiçliğe gideceğiz, her birimiz evrenin hem eşsiz hem de birbirine çok benzeyen parçalarıyız.

Tevazu kendini en iyi ve “olmuş” görmeyip sürekli gelişime açık olmayı da getiriyor. Fakat bu eksiklik ve yetersizlik yaşamak ve kendini sevmemek anlamında bir tevazu değil.

Bir arkadaşı Dalai Lama’nın “ne olursa olsun zevk alarak; ama hiçbir şeyi fazla kişisel algılamayarak ve olan hiçbir şeyden endişe duymayıp hiçbir şeye alınmayarak, etrafında olan her şeye eğlenir gibi” göründüğünden bahsediyor.

Bu konuda güzel bir Zen hikayesi de var;

üç dini lider büyük bir tevazuyla dövünerek, tanrı’nın önünde hiçbir şey olmadıklarını söylüyorlarmış. kısa bir süre sonra mevkice aşağı olan rahip yardımcılarından biri yaklaşarak kendisinin de hiçbir şey olmadığını iddia edip dövünmeye başlamış. üç lider onu duyduklarında biri diğerini dirseğiyle dürtüp şöyle demiş; “hiçbir şey olmadığını düşünene bak.”

3)Mizah

Mutluğun Kitabı sevinç ve huzu için mizahın önemli bir öğe olduğunu vurguluyor. Mizahın, kahkahanın faydalarına dair pek çok araştırma yapılıyor. Kitapta başta da belirttiğim gibi mizah yönü çok güçlü iki lider var. Ciddi olmalarını beklerken, pek çok an gülümsüyorsunuz. Onların dostluk hissi okur olarak size de geçiyor.

Tutu’nun mizah anlayışı çok hoşuma gitti; Kendimizden hiç emin değiliz ve kim olduğumuzu ortaya koymanın en iyi yolunun başkalarını alçaltmak olduğunu düşünüyoruz, işte bu nedenle, küçülmeye eğilimimiz olduğunu düşünüyorum. Halbuki mizah şöyle demeli: gel yanımda dur ve birlikte bana gülelim, sonra da birlikte sana gülebiliriz. Bu ikimizi de küçümsemez aksine moralimizi yükseltir. Ortak insanlığımızın ortak incinebilirliklerimizin ortak zaaflarımızın farkına varmamızı ve onlara gülmemizi sağlar. Hayat zordur ve kahkaha karşılaştığımız tüm ironileri, acımasızlıkları ve belirsizlikleri kabullenme yöntemimizdir.

Kendinize gülün, gururla ciddiyeti bir tarafa bırakın. Hayattaki mizahı arayın, onu bulacaksınız. “neden ben” diye sormayı bırakıp hayatın hepimizin başından geçen bir şey olduğunun farkına varın. Bu başkalarını kabul etme, hayatın getireceklerinin tümünü kabul etme yetiniz dahil her şeyi kolaylaştırır.

4)Kabul etme

“Eğer derdin için yapabileceğin bir şeyler varsa endişelenmene gerek yok. Eğer değiştirebileceğin bir şeyler yoksa endişelenmenin faydası yok.”

Hayata geniş bir bakış açısıyla bakabildiğimiz, onun dramasındaki rolü mütevazılıkla görebildiğimiz ve kendimize gülebildiğimiz zaman, zihnin dördüncü ve nihai niteliğine geliriz. Bu “hayatı tüm acısı ve güzelliğiyle kabul edebilme yetisidir.” Kabul etme, vazgeçme ve yenilginin tam tersidir. durumu kabul edip, önüne ve yapabileceklerine bakarsın.

Hayatın acı tarafları vardır ve olacaktır. Soru “neden ben?” ya da “bundan nasıl kaçabilirim” değil, bunu nasıl olumlu bir şekilde kullanabileceğinizdir.

Kabul etmek, hayat dilediğimiz gibi olmadığında da onunla bağlar kurmamızı sağlar. Günlük akışa karşı mücadele etmememizi sağlar. Stres ve kaygı beklentilerden kaynaklıdır.

“Ancak şu anı kabul ettiğimizde sırada ne olabileceğini merak ederiz.”

5)Bağışlamak

Bağışlama ile başkalarının haksızlıklarına düpedüz izin vermek arasında önemli bir ayrım vardır. Bazıları bağışlamanın haksızlığı kabul etmek ve onaylamak anlamına geldiğini düşünüp yanlış anlıyor. Önemli bir ayrım yapmalıyız; biri yanlış bir şey yaptığında onu durdurmak için uygun karşı eylemi yapmak gerekebilir. Yine de o kişiye nefret geliştirmemeyi seçebilirsiniz. Burası bağışlamanın gücünün yattığı yer. Bağışlayıcılık kendimizi iyileştirmemizin ve geçmişten özgür kalmamızın tek yoludur. Bağışlayıcılık olmadan bize zarar veren kişiye bağlı kalırız. öfkenin zincirlerine mahkumuzdur, birlikte bağlıyız, mahsuruzdur. Bize zarar vereni bağışlayabilene dek o kişi mutluluğumuzun anahtarını elinde tutar, o kişi gardiyanımız olacaktır.

Çoğumuz küçük köpeklerin bazen büyük köpeklere durduk yere çılgınca havladığına; ama büyük köpeğin hiçbir eylemde bulunmadığına şahit olmuşuzdur. Bazen etkiye tepki ile karşılık vermek yapılabilecek en doğru davranış değildir. Karşılık verecek gücünüzün olduğunu bilmek ve yine de bağışlamak bazen çok daha iyi bir duruştur.

6)Minnettarlık

Dalai Lama sık sık “her gün uyanırken hayatta olduğum için şanslıyım. Kıymetli bir hayatım var. Onu boşa harcamayacağım” diye düşünün der.

Minnettar olmamızı sağlayan şey mutluluk değildir. Bizi mutlu eden şey minnettarlıktır. Her an bir hediyedir. İçinde barındırdığı tüm fırsatlarla birlikte bir anınız daha olacağına dair hiçbir kesinlik yoktur. Bazen zor bir hediye verilir ve bu da zor bir işi başarabileceğimizi gösterme fırsatı olabilir.

7)Şefkat

Araştırmalar gösteriyor ki iki fareden biri yaralı ise diğeri yara kısımları yalayarak tedavi etmeye çalışıyor. Ve yalnız fare daha yavaş iyileşiyor. Ailemizin fertlerinin mutluluğunu isteriz. Bu bizim de mutluluğumuzu etkiler. Aynı şey toplum ve dünyadaki tüm insanlık için geçerlidir.

Mutluluğun Kitabı şefkat konusunda aşağıdaki satırlara yer veriyor;

“Ben ben ben ben” dediğinizde hezimete uğrarsınız. İnsanlar “onca derdim varken nasıl şefkatli olayım” ya da benden istifade edebilirler diye düşünebilir. Şefkati teorik olarak açıklamak zordur. Gerçek hayatta denemek zorunda olduğunuz bir şey bu. Yolda yürürken nazik olmayı deneyin, canınız istemediğinde de gülümseyin. Son kuruşuma kadar bahse girerim ki çok kısa bir zaman içinde kötü özsaygı kalkar. Bu evrenseldir.” Dalai Lama

Öz şefkat: Kendimize şefkatli davrandığımızda kişiliğimizin memnun olunmayan kısımlarını kabul eder ve onları irdelemeye çalışırken kendimizi azarlamayız. Sıkıntılı bir dönemden geçerken kendimize karşı bir arkadaşımıza ya da akrabımıza karşı olacağımız gibi ilgili ve nazik oluruz. Bir açıdan yetersiz olduğumuzu hissettiğimizde kendimize tüm insanların bu hisleri ve sınırları yaşadığını hatırlatırız. İşler zorlaştığında herkesin benzer zorluklardan geçtiğinin farkına varırız. Ve son olarak moralimiz bozulduğunda bu hissi reddetme ya da kendini yargılama yerine merakla kabullenmeyle anlama çalışırız.

En sevinçli halimiz kendimize değil başkalarına odaklandığımız zamandır. Başkalarına sevinç getirmek kişinin sevince ulaşmasındaki en hızlı yoldur. Başkalarının iyi hissetmesi için edilen dua ya da yapılan 10 dakikalık meditasyon bile tüm gün iyi hissetmenize sebep olur.

8)Cömertlik

İslamın 5 şartından biri zekat vermektir. Hemen hemen her din bağış vermeyi öğütler.

Verdiğimizde beynimizin ödül merkezleri aldığımızda olduğu kadar güçlü biçimde ve hatta bazen daha da fazla aktifleşir. Bazı araştırmalar insanların gönüllü biçimde başkaları için para harcadığında kendilerine harcadıklarından daha büyük mutluluk yaşadıklarını ortaya çıkarmıştır.

İşçilerini önemseyen şirketler en başarılı olanlardır. Çalışanlarda “bu benim şirketim” hissiyatı olursa daha yürekten çalışırlar.

30 Dalai Lama Cümlesi

Konuştuğunuz zaman bildiklerinizi tekrarlarsınız, fakat dinlediğinizde yeni bir şeyler öğrenebilirsiniz.
Zeki insan ne söylemesi gerektiğini bilir. Bilge insan ise söyleyip söylememesi gerektiğini bilir.
Merhametli olmamız yeterli değil, bunu göstermemiz gerekir.
İnsanlar sevilmek için, eşyalar ise kullanılmak için yaratıldı. Dünya’da bu kadar kaos olmasının sebebi eşyaların sevilmesi, insanların ise kullanılması.
Yanlış yanlıştır, herkes o yanlışı yapsa bile. Doğru da doğrudur, kimse yapmasa bile.
Birinci amacımız başkalarına yardım etmektir. Şayet yardım edemiyorsanız, en azından zarar da vermeyin.
Sevgi nedir? Sevgi, yargılamanın olmamasıdır.
Bazen işler kötü gidebilir, bu normaldir. Ancak Tibet’te bir söz vardır “dokuz defa başarısız ol, dokuz defa yeniden dene”.
Bir yıIda hiçbir şeyin yapıIamayacağı iki gün vardır. Birine dün deriz, diğeri de yarındır. Bu yüzden bugün sevmek, inanmak ve özellikle de yaşamak için doğru gündür.
Tapınaklara ve karışık felsefelere ihtiyaç yok. Beynim ve kalbim benim tapınaklarım, nezaket ise felsefemdir.
Gerçek değişim içindedir.
Her sabah uyandığında kendine şunları söylemeyi unutma: Bugün de uyandığım için şanslıyım. Kıymetli bir hayatım var ve bunu boşa harcamayacağım, tüm enerjimi kendimi geliştirmek, kalbimle başkalarına da ulaşmak, herkesin iyiliğini sağlayacak şekilde aydınlanmak için kullanacağım. Başkalarına karşı iyi niyetli olacağım. Başkalarına sinirlenmeyeceğim veya onlar hakkında kötü düşünmeyeceğim.
Tüm iyiliklerin kökleri, şükretmenin topraklarındadır.
Eğer bir problemin çözümü varsa, yapılabilecek şeyler hala bitmediyse endişelenmeye gerek yok. Eğer çözüm yoksa, endişelenmenin hiçbir faydası yok. Yani, endişenin hiçbir koşulda hiçbir faydası yok.
Her nefes aldığınızda kendinizi, her nefes verdiğinizde başkalarını sevin.
Yanlış şeyler yaparsanız, esas olarak diğerine zarar verirseniz, olumsuz sonuçlar alırsınız.
Amacın başkalarından iyi olmak değil, kendi en iyini ortaya koymak olmalıdır.
Mutluluk, hazır olarak sunulan bir şey değildir. Kendi eylemlerinizle oluşturursunuz.
Mutluluğu sürekli hale getirmek için arzuladığımız şeylere sahip olmayı değil, sahip olduğumuz şeyleri arzulamayı öğrenmeliyiz.
Kendine karşı elde ettiğin zafer, savaşta binlercesine karşı elde ettiğin zaferden daha büyüktür.
İnsanlar tatmin ve mutluluk ararken farklı yolları kullanırlar. Seninle aynı yolu kullanmamaları kayboldukları anlamına gelmez.
Değişiklik yapmak için çok küçük(güçsüz) olduğunu düşünüyorsan, bir sivrisinek ile aynı odada uyu.
Sevdiklerinize uçmaları için kanatlar, geri gelmeleri için kökler ve kalmaları için nedenler verin.
Başkalarını mutlu etmek istiyorsanız şefkat gösterin. Kendinizi mutlu etmek istiyorsanız yine şefkat gösterin.
Mümkün olduğunda nazik davranın. Her zaman mümkündür.
Disiplinli bir zihin mutluluğa, disiplinsiz bir zihin acı çekmeye yol açar.
Unutma, bazen istediğini elde edememek harika bir şanstır.
Sevgiyle ne kadar motive olursanız, eylemleriniz o kadar korkusuz ve özgür olur.
Sabah aklınıza gelen tek bir pozitif düşünce bütün gününüzü değiştirebilir.
Optimist(iyimser) olmayı seçin, daha iyi hissettirecektir.